Mi smo svedoci, učesnici i žrtve procesa usklađivanja društveno-političkih i ekonomskih sistema bivših zemalja realnog socijalizma, kao i država nastalih iz države samoupravnog socijalizma (Jugoslavije) sa modelom društava liberalnog kapitalizma, odnosno zemalja zapadne Evrope; proces koji je popularno nazivan „tranzicijom“. Sa stanovišta marksističkog učenja, ovaj jedinstveni proces u istoriji čovečanstva (do sada su poznate promene društvenih sistema nasilnim putem: revolucijama, vojnim udarima, građanskim ratovima, kolonijalnim i imperijalističkim intervencijama, itd.) u svojoj suštini je regresivan i samim tim predstavlja prelaz ka manje naprednom društvenom uređenju. Iz pozicija liberalnih teorija, tranzicija bi trebalo da predstavlja nezaobilazni prelazni (vremenski ograničen) period, u kojem će zamlje bivšeg komunizma izvršiti prelazak iz nedemokratskih represivnih režima u zemlje razvijenih demokratija i opštih sloboda. Bez obzira na to kako se razume proces tranzicije, on je iz iskustva običnog građanina duboko nepravedan i vremenski neograničen; u njemu ne dolazi do pojave akumulacije prvobitnog kapitala – sva dobra su u državnom ili društvenom vlasništvu – već do preraspodele ovih dobara pri promeni tipa vlasništva na privatno; a sve ovo je praćeno simboličkom detronizacijom radničke klase kao nosioca revolucionarnih promena, opštom deindustralizacijom, raslojavanjima u društvu i ogromnim socijalnim nepravdama i stvaranjem nove heterogene klase “lumpergrađanstva“ (osiromašeni pripadnici srednje i radničke klase) .

Na trinaestoj tribini Betona, u okviru projekta Ka razvijenoj DEMOKRATIJI, pod nazivom – Da li je moguć kraj tranzicije? – govoriće se: o momentima koji određuju početne pozicije tranzicije u zemljama realnog socijalizma (državna svojina nad sredstvima za proizvodnju), kao i zemljama bivše Jugoslavije (društvena svojina nad sredstvima za proizvodnju); društveno-političkim i ekonomskim statusima ovih zemalja neposredno i posle pada Berlinskog zida (opšte prihvaćeni momenat početka tranzicionih procesa); a pre svega različitim fazama i tipovima tranzicije u Srbiji (period 90-tih, posle 5. oktobra i period aktuelne Vlade); učincima tranzicije; tranzicionom dobu koje nam predstoji sa mogućim načinima ispravljanja negativnih učinaka, kao i mestu leve opcije u ovim procesima (tranzicija kao posledica izgubljene bitke leve opcije – posledice neorganizovanja jače leve političke opcije u momentu početka tranzicionog procesa).

Gosti su: Ivica Mladenović, Tadej Kurepa, Vladimir Simović i Časlav Ninković

Tribine uređuje i vodi: Irena Javorski      

CZKD, četvrtak, 19. septembar, u 19h

Projekat finansira Fond za otvoreno društvo.